01/11/2025 - Đăng bởi : Lê Xuân Thủy
Nghị định 123/2024/NĐ-CP ngày 4/10/2024 của Chính phủ là văn bản pháp luật quan trọng, quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Với hiệu lực thi hành ngay từ ngày ban hành, nghị định này thay thế các quy định cũ (như nghị định 91/2019/NĐ-CP), nhằm tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, bảo vệ quyền lợi người sử dụng đất và răn đe các hành vi vi phạm.
Nếu bạn đang tìm hiểu mức phạt vi phạm đất đai, chuyển nhượng đất sai quy định hay sử dụng đất không đúng mục đích, bài viết này sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và cập nhật nhất.
Tổng quan nghị định 123/2024/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính đất đai
Nghị định 123/2024/NĐ-CP gồm 10 chương, 88 điều, quy định toàn diện từ hành vi vi phạm đến thủ tục xử lý. Các điểm mới nổi bật:
- Tăng mức phạt lên gấp đôi so với quy định cũ đối với một số vi phạm nghiêm trọng.
- Biện pháp khắc phục hậu quả cụ thể, như buộc khôi phục tình trạng đất ban đầu, nộp lợi bất hợp pháp.
- Thẩm quyền xử phạt rõ ràng cho UBND các cấp và thanh tra chuyên ngành.
- Thời hiệu xử phạt: 2 năm kể từ ngày vi phạm chấm dứt.
Nghị định áp dụng đồng bộ với luật đất đai 2024 và luật xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi).
Phạm vi điều chỉnh của nghị định 123/2024/NĐ-CP
Theo điều 1 nghị định 123/2024/NĐ-CP, phạm vi điều chỉnh bao gồm 9 nội dung chính:
- Hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai (chuyển mục đích sử dụng đất, lấn chiếm, không đăng ký...);
- Hình thức xử phạt: Phạt cảnh cáo, phạt tiền;
- Mức xử phạt: Tối đa 1 tỷ đồng đối với cá nhân, 2 tỷ đồng đối với tổ chức (gấp đôi cá nhân);
- Biện pháp khắc phục hậu quả;
- Thẩm quyền lập biên bản vi phạm;
- Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính;
- Thời hiệu, thời hạn xử phạt;
- Thủ tục xử phạt;
- Biện pháp cưỡng chế và trách nhiệm thi hành.
Nghị định không áp dụng cho vi phạm thuộc điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.
Đối tượng áp dụng nghị định 123/2024/NĐ-CP
Điều 2 quy định rõ đối tượng áp dụng như sau:
1. Tổ chức, cá nhân vi phạm (xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam):
- Cá nhân: Công dân Việt Nam, người Việt định cư nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người gốc Việt.
- Hộ gia đình, cộng đồng dân cư (xử phạt như cá nhân).
- Tổ chức: Tổ chức trong nước, nước ngoài, kinh tế có vốn FDI, tổ chức tôn giáo.
2. Cơ quan, người có thẩm quyền:
- Người xử phạt, lập biên bản;
- Tổ chức, cá nhân liên quan đến xử phạt.
Lưu ý: Mức phạt tổ chức gấp 2 lần cá nhân theo luật xử lý vi phạm hành chính.
Các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả
Hình thức xử phạt:
- Phạt cảnh cáo;
- Phạt tiền (từ vài triệu đến hàng tỷ đồng);
- Tước quyền sử dụng giấy phép (dịch vụ tư vấn đất đai);
- Tịch thu giấy tờ giả.
Biện pháp khắc phục (chính):
| Biện pháp | Áp dụng cho vi phạm |
| Khôi phục tình trạng đất ban đầu | Chuyển mục đích sai, lấn chiếm |
| Nộp lợi bất hợp pháp | Chuyển nhượng đất kiếm lời trái phép |
| Buộc đăng ký đất đai | Không đăng ký quyền sử dụng đất |
| Buộc trả đất | Chiếm đất nhà nước |
| Hủy kết quả thủ tục | Hồ sơ giả mạo |
| Đưa đất vào sử dụng (60-90 ngày) | Để đất hoang |
Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đất đai
| Cơ quan | Mức phạt tối đa (đồng) |
| UBND xã | 5 triệu |
| UBND huyện | 100 triệu |
| UBND tỉnh | 500 triệu |
| Thanh tra Bộ TN&MT | 500 triệu |
| Thanh tra tỉnh | 250 triệu |
Thanh tra quốc phòng/công an xử phạt đất quốc phòng/an ninh.
Một số mức phạt vi phạm đất đai phổ biến 2025
- Không đăng ký đất đai: 1-2 triệu đồng (cá nhân).
- Lấn chiếm đất: Lên đến 1 tỷ đồng + Khôi phục đất.
- Chuyển nhượng đất nông nghiệp sai: 100-500 triệu.
- Sử dụng đất sai mục đích: Buộc phá dỡ công trình + Phạt cao.
Nghị định 123/2024/NĐ-CP giúp quản lý đất đai chặt chẽ hơn, bảo vệ tài nguyên quốc gia. Người sử dụng đất cần tuân thủ pháp luật để tránh phạt nặng. Nếu cần tư vấn vi phạm đất đai, liên hệ ngay với chúng tôi!