Ngày 19 tháng 10 năm 2020, Chính phủ ban hành nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 5 tháng 12 năm 2020, thay thế nghị định 129/2013/NĐ-CP và nghị định 109/2013/NĐ-CP. Đây là văn bản pháp luật quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp và sâu rộng đến hoạt động đầu tư, kinh doanh của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Những điểm mới đáng chú ý của nghị định 125/2020/NĐ-CP

Nghị định 125/2020/NĐ-CP đã bổ sung, sửa đổi nhiều quy định, mang lại sự thay đổi đáng kể trong công tác quản lý thuế và hóa đơn. Một số điểm nổi bật bao gồm:

- Tăng mức phạt tiền: Nghị định này quy định mức phạt tiền cao hơn đối với nhiều hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn so với các quy định trước đây. Điều này nhằm tăng cường tính răn đe, buộc các doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm chỉnh hơn.

- Chi tiết hóa các hành vi vi phạm: Nghị định đã mô tả chi tiết hơn các hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn, giúp cơ quan thuế và doanh nghiệp dễ dàng xác định rõ hành vi vi phạm và mức độ xử phạt tương ứng.

- Bổ sung quy định về hóa đơn điện tử: Với sự phát triển của hóa đơn điện tử, nghị định 125/2020/NĐ-CP đã bổ sung các quy định cụ thể về xử phạt đối với các vi phạm liên quan đến hóa đơn điện tử, đảm bảo hành lang pháp lý đầy đủ cho việc áp dụng hình thức hóa đơn này.

- Linh hoạt hơn trong áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: Nghị định có một số điều khoản linh hoạt hơn trong việc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khắc phục sai phạm.

Tác động của nghị định 125/2020/NĐ-CP đến hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp

Nghị định 125/2020/NĐ-CP có tác động đa chiều đến hoạt động đầu tư và kinh doanh của doanh nghiệp, đòi hỏi sự chủ động thích ứng từ phía cộng đồng doanh nghiệp:

1. Tăng cường tính tuân thủ pháp luật về thuế, hóa đơn:

- Nâng cao ý thức pháp luật: Mức phạt tăng và quy định chi tiết hơn sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế, hóa đơn. Doanh nghiệp sẽ phải chú trọng hơn đến việc kê khai, nộp thuế đầy đủ, đúng hạn và sử dụng hóa đơn hợp pháp.

- Giảm thiểu rủi ro vi phạm: Việc hiểu rõ hơn các hành vi vi phạm và chế tài xử phạt giúp doanh nghiệp chủ động phòng tránh, giảm thiểu rủi ro bị xử phạt hành chính, tránh gây thiệt hại về tài chính và uy tín.

2. Ảnh hưởng đến chi phí hoạt động của doanh nghiệp:

- Tăng chi phí nếu vi phạm: Trường hợp doanh nghiệp vi phạm, các khoản tiền phạt theo nghị định 125/2020/NĐ-CP có thể khá lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và dòng tiền của doanh nghiệp.

- Chi phí tuân thủ: Để đảm bảo tuân thủ, doanh nghiệp có thể phải đầu tư vào hệ thống phần mềm quản lý thuế, hóa đơn, nâng cao trình độ của đội ngũ kế toán, pháp chế. Điều này có thể làm tăng chi phí hoạt động ban đầu nhưng giúp giảm thiểu rủi ro về lâu dài.

3. Thúc đẩy tính minh bạch trong kinh doanh:

- Minh bạch hóa dữ liệu: Quy định chặt chẽ hơn về hóa đơn, đặc biệt là hóa đơn điện tử, sẽ thúc đẩy các giao dịch kinh doanh trở nên minh bạch hơn. Điều này giúp cơ quan thuế dễ dàng kiểm soát, chống thất thu ngân sách nhà nước.

- Tạo môi trường kinh doanh lành mạnh: Việc xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm sẽ góp phần loại bỏ các doanh nghiệp làm ăn phi pháp, tạo môi trường cạnh tranh công bằng, lành mạnh cho các doanh nghiệp chân chính.

4. Tác động đến quyết định đầu tư:

- Đánh giá rủi ro pháp lý: Các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài, sẽ xem xét kỹ lưỡng hơn về mức độ tuân thủ pháp luật về thuế, hóa đơn của doanh nghiệp khi đưa ra quyết định đầu tư. Một doanh nghiệp có lịch sử tuân thủ tốt sẽ được đánh giá cao hơn.

- Yêu cầu về hệ thống kiểm soát nội bộ: Để tránh rủi ro pháp lý, doanh nghiệp sẽ cần xây dựng và duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ hơn đối với các hoạt động liên quan đến thuế và hóa đơn.

Doanh nghiệp cần làm gì để thích ứng?

Để thích ứng hiệu quả với nghị định 125/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp cần:

- Nghiên cứu kỹ lưỡng nghị định: Nắm vững các quy định về hành vi vi phạm và chế tài xử phạt để chủ động phòng tránh.

- Rà soát quy trình nội bộ: Kiểm tra, rà soát lại toàn bộ quy trình liên quan đến kê khai, nộp thuế, lập và quản lý hóa đơn để đảm bảo tuân thủ.

- Đào tạo, nâng cao năng lực: Tổ chức đào tạo cho đội ngũ kế toán, tài chính, pháp chế về các điểm mới của nghị định.

- Áp dụng công nghệ: Đầu tư vào các phần mềm quản lý thuế, hóa đơn điện tử để tự động hóa, minh bạch hóa quy trình, giảm thiểu sai sót do con người.

Nghị định 125/2020/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về thuế, hóa đơn tại Việt Nam. Mặc dù có thể tạo ra một số thách thức ban đầu cho doanh nghiệp, nhưng về lâu dài, việc tuân thủ nghiêm chỉnh nghị định này sẽ góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và nền kinh tế.

> Toàn văn văn bản.