Thông tư 33/2017/TT-BTNMT của Bộ tài nguyên và môi trường, ban hành ngày 29 tháng 9 năm 2017, quy định chi tiết nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6 tháng 1 năm 2017 của Chính phủ. Đây là những văn bản pháp luật quan trọng, nhằm sửa đổi, bổ sung một số nghị định và thông tư hướng dẫn thi hành luật đất đai, góp phần tháo gỡ vướng mắc, tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn cho hoạt động quản lý và sử dụng đất.

Bối cảnh ra đời của thông tư 33/2017/TT-BTNMT

Thông tư 33/2017/TT-BTNMT ra đời nhằm cụ thể hóa các quy định của nghị định 01/2017/NĐ-CP, vốn được ban hành để khắc phục những bất cập, hạn chế còn tồn tại trong quá trình thực thi luật đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn trước đó. Mục tiêu chính là tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong các giao dịch đất đai, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đất đai.

Tác động đến hoạt động của các cơ quan quản lý đất đai

Thông tư 33/2017/TT-BTNMT đã tác động đáng kể đến hoạt động của các cơ quan quản lý đất đai ở các cấp, cụ thể:

- Hoàn thiện quy trình, thủ tục hành chính: Thông tư đã chi tiết hóa nhiều quy định về thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, từ việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), đăng ký biến động đất đai, đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. Điều này giúp các cơ quan quản lý đất đai có cơ sở pháp lý rõ ràng hơn để thực hiện nhiệm vụ, giảm thiểu tình trạng tùy tiện, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

- Thẩm quyền và trách nhiệm: Thông tư phân định rõ hơn thẩm quyền và trách nhiệm của từng cấp trong việc giải quyết các thủ tục đất đai, đặc biệt là quy định về việc từ chối hồ sơ, giúp chuẩn hóa quy trình và tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm.

- Quản lý cơ sở dữ liệu đất đai: Thông tư cũng đề cập đến việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý đất đai, hướng tới xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia, giúp nâng cao hiệu quả tra cứu, quản lý thông tin đất đai.

Tác động đến hoạt động kinh doanh và sử dụng đất của tổ chức, cá nhân

Thông tư 33/2017/TT-BTNMT đã mang lại những ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của các tổ chức và cá nhân trong hoạt động kinh doanh và sử dụng đất:

Tạo thuận lợi trong các giao dịch đất đai:

- Thủ tục đơn giản hơn: Một số thủ tục liên quan đến cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận, đăng ký biến động được sửa đổi theo hướng đơn giản hóa, giảm bớt giấy tờ không cần thiết, giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí.

- Xác định nguồn gốc đất: Các quy định chi tiết về xác định nguồn gốc đất, đặc biệt là đối với đất không có giấy tờ, tạo cơ sở để nhiều trường hợp được hợp thức hóa, cấp giấy chứng nhận, từ đó ổn định quyền sử dụng đất.

Thay đổi về ghi tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ):

- Quy định ban đầu về ghi tên thành viên hộ gia đình: Điểm đáng chú ý nhất của thông tư 33/2017/TT-BTNMT là quy định ban đầu tại khoản 5 điều 6 về việc ghi tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất vào sổ đỏ hộ gia đình. Mục đích của quy định này là nhằm minh bạch hóa thông tin về chủ sở hữu tài sản chung của hộ gia đình, tránh tranh chấp phát sinh và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các thành viên.

- Tạm dừng hiệu lực: Tuy nhiên, quy định này đã gây ra nhiều tranh cãi và lo ngại về sự phức tạp trong các giao dịch, đặc biệt là mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Do đó, Bộ tài nguyên và môi trường đã ban hành thông tư số 53/2017/TT-BTNMT ngày 4/12/2017 để ngưng hiệu lực thi hành khoản 5 điều 6 của thông tư 33/2017/TT-BTNMT từ ngày 5/12/2017 cho đến khi có văn bản quy phạm pháp luật mới quy định về vấn đề này. Điều này cho thấy sự lắng nghe và điều chỉnh kịp thời của cơ quan quản lý trước những phản hồi từ thực tiễn.

- Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư: Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung một số điều về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, nhằm đảm bảo quyền lợi của người bị thu hồi đất một cách công bằng hơn.

- Điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất dự án: Thông tư ban hành các mẫu văn bản mới, ví dụ như mẫu số 03c về văn bản đề nghị điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất của dự án, giúp các tổ chức, doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến dự án đầu tư.

Thông tư 33/2017/TT-BTNMT cùng với nghị định 01/2017/NĐ-CP đã tạo ra một khung pháp lý quan trọng, góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đất đai. Mặc dù có một số quy định gây tranh cãi và phải tạm dừng hiệu lực (như việc ghi tên thành viên hộ gia đình vào sổ đỏ), nhưng nhìn chung, thông tư đã mang lại nhiều cải cách tích cực, hướng tới một nền hành chính đất đai minh bạch, hiệu quả hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến đất đai.

> Toàn văn văn bản.