Luật đầu tư là một trong những văn bản pháp lý quan trọng đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nhằm tạo dựng môi trường đầu tư công bằng, minh bạch và hiệu quả. Việc hiểu rõ phạm vi điều chỉnh của luật đầu tư sẽ giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư nắm bắt được quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi tham gia vào các hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về phạm vi điều chỉnh của luật đầu tư và những điểm quan trọng liên quan.

1. Luật đầu tư điều chỉnh những hoạt động nào?

Luật đầu tư 2020 của Việt Nam (có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021) quy định rõ ràng về các hoạt động đầu tư, bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Phạm vi điều chỉnh của luật đầu tư bao gồm các vấn đề sau:

1.1. Đầu tư trong nước:

Luật đầu tư điều chỉnh các hoạt động đầu tư trong nước, bao gồm:

- Đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh trong nước: Nhà đầu tư trong nước có quyền thực hiện các hoạt động đầu tư vào các lĩnh vực được pháp luật cho phép, trừ các ngành nghề cấm hoặc hạn chế đầu tư.

- Đầu tư thành lập doanh nghiệp trong nước: Luật đầu tư quy định các bước thủ tục cần thiết khi cá nhân, tổ chức trong nước muốn thành lập doanh nghiệp, bao gồm việc đăng ký đầu tư, cấp phép và các điều kiện kèm theo.

1.2. Đầu tư nước ngoài vào Việt Nam:

Luật đầu tư cũng điều chỉnh hoạt động của các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, bao gồm:

- Đầu tư trực tiếp từ các nhà đầu tư nước ngoài: Các nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia vào các hoạt động đầu tư trực tiếp tại Việt Nam, bao gồm việc thành lập doanh nghiệp, tham gia vào các dự án xây dựng, sản xuất, dịch vụ…

- Đầu tư gián tiếp: Ngoài việc đầu tư trực tiếp, các nhà đầu tư nước ngoài còn có thể thực hiện các hoạt động đầu tư gián tiếp thông qua việc mua cổ phần, trái phiếu hoặc các công cụ tài chính khác của các công ty, doanh nghiệp Việt Nam.

1.3. Đầu tư vào các lĩnh vực cấm hoặc hạn chế:

Luật đầu tư cũng quy định rõ các ngành nghề mà việc đầu tư bị cấm hoặc hạn chế. Các ngành cấm đầu tư bao gồm các hoạt động vi phạm đạo đức xã hội, môi trường, an ninh quốc gia. Các ngành nghề hạn chế đầu tư yêu cầu nhà đầu tư phải đáp ứng các điều kiện đặc biệt, chẳng hạn như đầu tư vào các lĩnh vực quốc phòng, an ninh.

2. Các đối tượng điều chỉnh của luật đầu tư:

Ngoài các hoạt động đầu tư, luật đầu tư còn quy định các đối tượng có liên quan đến hoạt động đầu tư. Những đối tượng này bao gồm:

2.1. Nhà đầu tư:

Nhà đầu tư có thể là cá nhân hoặc tổ chức, trong đó:

- Nhà đầu tư trong nước: Cá nhân hoặc tổ chức có quốc tịch Việt Nam hoặc được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.

- Nhà đầu tư nước ngoài: Cá nhân hoặc tổ chức không có quốc tịch Việt Nam hoặc không được thành lập tại Việt Nam nhưng muốn thực hiện các hoạt động đầu tư tại Việt Nam.

2.2. Cơ quan nhà nước:

Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, như Bộ kế hoạch và đầu tư, sở kế hoạch và đầu tư, các cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện, có trách nhiệm cấp phép, giám sát và thực thi các chính sách liên quan đến hoạt động đầu tư theo quy định của pháp luật.

3. Những quy định quan trọng của phạm vi điều chỉnh luật đầu tư:

3.1. Cấp giấy phép đầu tư:

Một trong những quy định quan trọng trong phạm vi điều chỉnh của luật đầu tư là quy trình cấp giấy phép đầu tư cho nhà đầu tư. Các nhà đầu tư khi có ý định đầu tư vào các lĩnh vực hoặc dự án đầu tư tại Việt Nam phải thực hiện thủ tục đăng ký và xin cấp giấy phép đầu tư từ các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

3.2. Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư:

Luật đầu tư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư, bao gồm quyền tự do lựa chọn hình thức, lĩnh vực đầu tư, bảo vệ tài sản đầu tư, quyền chuyển nhượng cổ phần, vốn góp, và lợi nhuận. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng phải tuân thủ nghĩa vụ đóng thuế, bảo vệ môi trường, thực hiện các yêu cầu về bảo vệ quyền lợi người lao động và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

3.3. Hỗ trợ đầu tư và chính sách ưu đãi:

Chính phủ Việt Nam quy định các chính sách ưu đãi dành cho các nhà đầu tư, đặc biệt là đối với các lĩnh vực ưu tiên phát triển như công nghệ cao, năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, nông nghiệp công nghệ cao. Các hình thức ưu đãi có thể bao gồm miễn thuế, giảm thuế, hỗ trợ đất đai, và các chính sách hỗ trợ tài chính khác.

3.4. Kiểm soát hoạt động đầu tư:

Để đảm bảo các hoạt động đầu tư thực hiện đúng mục đích, pháp luật, và mang lại lợi ích chung cho xã hội, luật đầu tư cũng quy định về việc kiểm tra, giám sát và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật đầu tư. Các cơ quan nhà nước có quyền yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin, thanh tra và xử lý các vi phạm nếu có.

Phạm vi điều chỉnh của luật đầu tư rất rộng và bao trùm nhiều lĩnh vực, từ các hoạt động đầu tư trong nước, đầu tư nước ngoài, đến các ngành nghề hạn chế đầu tư. Việc hiểu rõ những quy định này sẽ giúp các nhà đầu tư thực hiện các thủ tục đầu tư đúng pháp luật và tối ưu hóa quyền lợi của mình. Nếu bạn là một nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp đang tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Việt Nam, việc nắm vững các quy định trong luật đầu tư là điều hết sức quan trọng để đảm bảo sự thành công trong mọi giao dịch và dự án đầu tư.