Trong mọi tổ chức, doanh nghiệp hay cơ quan nhà nước, người sử dụng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động sản xuất và phát triển. Vậy người sử dụng lao động là ai? Họ có quyền lợi và nghĩa vụ gì? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để nắm bắt rõ ràng các khái niệm cơ bản và các quy định liên quan đến người sử dụng lao động trong pháp luật lao động.

1. Khái niệm người sử dụng lao động:

Theo điều 3, bộ luật lao động 2019, người sử dụng lao động là cá nhân, tổ chức có nhu cầu tuyển dụng lao động và có quyền quyết định về công việc, chế độ đãi ngộ cũng như các điều kiện làm việc của người lao động. Người sử dụng lao động có thể là:

• Công ty, doanh nghiệp, tổ chức sản xuất, kinh doanh;
• Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, tổ chức sự nghiệp;
• Hộ gia đình, cá nhân thuê lao động làm việc.

2. Quyền lợi của người sử dụng lao động:

Người sử dụng lao động có một số quyền lợi quan trọng được quy định trong pháp luật lao động, bao gồm:

2.1. Quyền tuyển dụng, chấm dứt hợp đồng lao động:

- Tuyển dụng: Người sử dụng lao động có quyền tự do lựa chọn, tuyển dụng lao động phù hợp với nhu cầu và yêu cầu công việc.

- Chấm dứt hợp đồng: Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong trường hợp có lý do hợp pháp (như sa thải do vi phạm kỷ luật, mất khả năng làm việc, hoặc khi công ty gặp khó khăn tài chính).

2.2. Quyền quản lý người lao động:

- Giám sát, điều hành công việc: Người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động thực hiện công việc theo đúng yêu cầu, tiêu chuẩn của công ty hoặc tổ chức.

- Đưa ra các quyết định quản lý: Người sử dụng lao động có quyền điều hành và ra quyết định liên quan đến việc tăng lương, thưởng, khen thưởng hay kỷ luật người lao động.

2.3. Quyền được hưởng các lợi ích kinh tế:

- Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất, kinh doanh: Người sử dụng lao động được hưởng lợi từ sự đóng góp của người lao động trong quá trình sản xuất, kinh doanh.

- Chế độ ưu đãi: Người sử dụng lao động có thể được hưởng các hỗ trợ, ưu đãi từ nhà nước như thuế, trợ cấp khi thực hiện các chương trình đào tạo, phát triển nguồn nhân lực.

3. Nghĩa vụ của người sử dụng lao động:

Bên cạnh các quyền lợi, người sử dụng lao động cũng có nghĩa vụ quan trọng mà họ phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Các nghĩa vụ này bao gồm:

3.1. Đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, lành mạnh:

Người sử dụng lao động có nghĩa vụ phải đảm bảo môi trường làm việc an toàn, không có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người lao động. Điều này bao gồm việc trang bị các thiết bị bảo vệ lao động và thực hiện các biện pháp phòng ngừa tai nạn lao động.

3.2. Thực hiện quyền lợi của người lao động:

Người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả lương đúng hạn, không thấp hơn mức lương tối thiểu quy định của nhà nước. Ngoài ra, người lao động còn được hưởng các quyền lợi như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, nghỉ phép và các chế độ khác theo quy định.

3.3. Tôn trọng quyền lợi của người lao động:

Người sử dụng lao động phải tôn trọng quyền lợi hợp pháp của người lao động, bao gồm quyền tham gia công đoàn, quyền thỏa thuận, đàm phán về hợp đồng lao động, điều kiện làm việc và các vấn đề liên quan đến quyền lợi cá nhân.

3.4. Đảm bảo chính sách đào tạo, phát triển:

Người sử dụng lao động có nghĩa vụ tạo cơ hội đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho người lao động để nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng công việc.

3.5. Thực hiện nghĩa vụ thanh toán phúc lợi:

Người sử dụng lao động phải đảm bảo việc thanh toán các khoản phúc lợi hợp lý cho người lao động, bao gồm tiền lương, thưởng, phúc lợi hưu trí, bảo hiểm, và các quyền lợi liên quan đến chăm sóc sức khỏe.

4. Trách nhiệm của người sử dụng lao động khi vi phạm pháp luật lao động:

Khi không tuân thủ các nghĩa vụ của mình, người sử dụng lao động có thể bị xử lý theo các quy định của pháp luật. Một số hình thức xử phạt có thể bao gồm:

- Phạt tiền: Người sử dụng lao động có thể bị phạt tiền nếu không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ về lương, bảo hiểm, hoặc các quyền lợi khác của người lao động.

- Bồi thường thiệt hại: Nếu người sử dụng lao động vi phạm các quyền lợi của người lao động và gây thiệt hại cho họ, có thể phải bồi thường theo yêu cầu của người lao động.

- Xử lý kỷ luật hành chính: Đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng, người sử dụng lao động có thể bị xử lý hành chính hoặc chịu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại lớn cho người lao động.

Người sử dụng lao động đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của mọi tổ chức, doanh nghiệp và nền kinh tế. Họ không chỉ có quyền lợi lớn mà còn phải thực hiện nghĩa vụ đối với người lao động theo quy định của pháp luật lao động. Việc hiểu rõ các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động giúp tạo ra môi trường làm việc công bằng và hài hòa, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và bảo vệ quyền lợi của người lao động.

Hy vọng bài viết trên giúp bạn hiểu rõ hơn về người sử dụng lao động, quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của họ trong pháp luật lao động hiện nay.